सिलगढ़ी, १४ सेप्टेम्बरः साहित्यकार कृष्ण प्रधानले साहित्य अकादमी नेपाली भाषा परामर्श समितिका संयोजक जीवन नामदुङ र पूर्व संयोजक प्रेम प्रधानविरुद्ध मुद्दा हालेका छन्।
उनले यी दुईविरुद्ध सिलगढ़ी अदालतमा कपी राइट एक्टअन्तर्गत आज मुद्दा हालेका हुन्।
जीवन नामदुङ र प्रेम प्रधानद्वारा सम्पादित तथा साहित्य अकामदीबाट प्रकाशित भारतीय नेपाली साहित्यमा भानुभक्तको रामायण पुस्तकमा कृष्ण प्रधानलिखित भानुभक्तेली रामायणमा छन्द र अलङ्कारको प्रयोग शीर्षक लेख पनि समावेश गरिएको छ। तर, यो लेख उक्त पुस्तकमा समावेश गर्नका लागि सम्पादकद्वयले उनीबाट नन् अब्जेक्सन सर्टिफिकेट (एनओसी)- मागेनन्, जसका कारण आज उनीहरूविरुद्ध साहित्यकार प्रधानले कपी राइट एक्टअन्तर्गत मुद्दा हालेका हुन्।
उल्लेखनीय छ, साहित्य अकादमीद्वारा पुस्तक प्रकाशित गर्नअघि सम्बन्धित लेखकबाट नन् अब्जेक्सन सर्टिफिकेट लिनुपर्ने प्रावधन छ।
जानकारीका अनुसार कृष्ण प्रधानले साहित्य अकादमीको अनुबन्धमा केही वर्षअघि भारतेली नेपाली निबन्धको एउटा पुस्तक तयार पारी बुझाएका थिए। त्यस पुस्तकमा केही दिवङ्गत साहित्यकारका निबन्ध पनि परेका थिए। अकादमीले उनलाई पुस्तकमा परेका निबन्धहरूका लेखकहरूबाट नन् अब्जेक्सन सर्टिफिकेट मागेर बुझाउन भनेको थियो। तर, दिवङ्गत साहित्यकारहरूबाट एनओसी लिन असम्भव भएकाले प्रधानले ती दिवङ्गत साहित्यकारहरूका निबन्धका सट्टा अन्य नयाँ लेखकहरूका निबन्ध सामवेश गरी उनीहरूबाट एनओसी लिने कुरा अकादमीलाई बताएका थिए। तर, अकादमीले एनओसीकै निहुँ देखाएर आफूले वर्षौं खर्चेर तयार पारेको पुस्तकलाई प्रकाशित गर्नको सट्टा त्यत्तिकै थन्को लगाउने कार्य गरेको साहित्यकार कृष्ण प्रधानको भनाइ छ।
“साहित्य अकादमीको यस्तो दोहोरो चरित्र किन? मैले वर्षौं खटेर तयार पारेको पुस्तक चाहिँ एनओसीको निहुँ देखाएर प्रकाशित नगर्ने/प्रकाशित हुनदेखि रोक्ने; तर, जीवन नामदुङ र प्रेम प्रधानले सम्पादन गरेका पुस्तकमा चाहिँ मबाट एनओसी नमागी सुटुक्कै मेरो लेख हाल्ने?”, उनले प्रश्न गरेका छन्।
साहित्य अकादमीको नियम सबैमा किन समान रूपमा लागु हुँदैन? उनको प्रश्न छ।
साथै एनओसी नमागी सट्याकसुटुक आफ्नो लेख पुस्तकमा समावेश गरिएकोमा साहित्यकार प्रधानले घोर आपत्ति जनाएका छन्।
“यसैकारण मैले यस पुस्तकका सम्पादकद्वय जीवन नामदुङ र प्रेम प्रधानविरुद्ध कपी राइट एक्टअन्तर्गत मुद्दा हालेको हुँ”, उनले थपे, “उनीहरूले जे कार्यका छन्, त्यो गैरकानुनी हो। पुस्तकमा परेको मेरो लेखका लागि मबाट एनओसी लिन अनिवार्य थियो। तर, उनीहरूले मबाट एनओसी माग्दै मागेनन्।”
यति मात्र होइन, उनले जीवन नामदुङहरूका कार्यलाई सिण्डिकेटको संज्ञासमेत दिएका छन्। स्मरणरहोस्, साहित्य अकादमी नेपाली भाषा परामर्श समितिका कार्यप्रणालीको समय समय आलोचना हुँदै आएको छ।
